Als jij als leraar het kind beter wilt maken, wilt ondersteunen in zijn cognitieve groei en alle kansen wilt aanreiken om harmonisch te ontwikkelen, speelt muzische vorming hierin een prominente rol. De groei in het ‘muzisch zijn’ is een continu proces dat bijdraagt aan de totale ontwikkeling van de leerling.
In het leergebied muzische vorming bied je doelbewust krachtige en gevarieerde activiteiten aan waarin leerlingen kunnen ervaren hoe mensen gebruik maken van beeld, muziek, drama, dans en media. Je leert de leerlingen om onbevangen, vrank en vrij uitdrukking te geven aan:
-
- wat hen bezighoudt
-
- hoe ze de werkelijkheid ervaren
-
- wat ze denken en voelen
-
- hoe ze zijn
-
- wat ze willen worden
In het leergebied muzische vorming komen de vijf muzische domeinen aan bod. De domeinen zijn evenwaardig en dienen dus evenwichtig aan bod te komen. We beseffen dat het niet altijd eenvoudig is om dit evenwicht te bewaren. Het data-analysesysteem van je digitale agenda kan een eenvoudig hulpmiddel zijn om het aanbod in kaart te brengen. Deze vorm van kwaliteitsdenken (het in kaart brengen) is een eerste ondersteuningsmanier.
Inzetten op de vijf domeinen doe je niet enkel in je klas. Ook buiten je klaspraktijk kan je ervoor kiezen om op de verschillende domeinen in te zetten. Durf als school bewust kiezen om extra muros-activiteiten kritisch te bekijken: Gaat onze voorkeur altijd uit naar theater of kiezen we voor een dansvoorstelling? Gaan we al eens naar een concert (vb. Pennenzakkenrock)? Is het aanbod van musea enkel gericht op oriëntatie op de wereld of is er ook plaats voor beeldende kunst? Mode? Audiovisuele kunsten?... Breng het aanbod met het team in kaart en stuur eventueel bij. Ga ook het gesprek aan met de programmamakers van het plaatselijke schoolaanbod als je graag een breder aanbod voor je leerlingen zou zien. De programmamakers zullen blij zijn met je ideeën. Een overzicht per provincie van de verschillende cultuurpartners vind je op de website van cultuurkuur.be
Niet alleen het evenwichtig aanbieden van de muzische domeinen is belangrijk. Ook de combinatie van de domeinen is aan te raden. Ze lopen immers vaak in elkaar over. Zo bevat een theatervoorstelling vaak acteurs, muziek, audiovisuele beelden en decors. Enkele voorbeelden van domeincombinaties uit de
Zill-bib: Ensor,
Zoek de juiste kleur (KS), graffiti van feestgeluiden.
Op onze PRO.-site vind je in het hoofdstuk
een
kans om aan tien ontwikkelvelden te werken tien meer informatie over hoe je muzische vorming kan combineren met andere
ontwikkelvelden.
In de volgende praktijkvoorbeelden vind je leergebiedoverstijdende combinaties:
Door de geïntegreerde aanpak is muzische vorming geen vak op zich en krijg je meer kansen om het muzische te consumeren in je klas. Wil je graag meer info hierover dan kan je terecht op onze PRO.-site via aan de slag in je klas en aan de slag op school. Ook het omgevingsboek van je school zal je zeker kunnen inspireren.
Om vlot te participeren in de wereld van vandaag is communicatie een essentiële voorwaarde. Muzische vormig biedt de kans aan je leerlingen om zich gaandeweg los van de standaardtaal een eigen taal toe te eigenen waarmee ze zich expressief, emotioneel, mediawijs en muzisch kunnen uitdrukken. Een muzisch geschoolde leerling spreekt de taal van het beeld, de beweging, de klank en het lichaam. Met deze bagage op zak kan het kind communiceren op een manier die niet met standaardtaal te vangen is en scheppen ze de mogelijkheid om met een positieve kritische blik tegen de wereld aan te kijken.
Naast geïntegreerd werken en het combineren van muzische vorming met andere leergebieden is het van belang om een gevarieerd aanbod binnen eenzelfde domein aan te bieden. De bouwstenen van elk domein (MUge2) en van media (MEge4) zijn hiervoor een leidraad. Je zorgt ervoor dat de leerlingen voldoende oefenkansen krijgen om de verschillende bouwstenen te verkennen, te onderzoeken en te hanteren? Zet bij dans bijvoorbeeld niet enkel in op relatie, bij drama niet enkel op rol, bij beeld niet enkel op kleur, ...
Om tot een rijk en gevarieerd aanbod te komen helpt het om de bouwstenen bij MUge2 en MEge4 steeds in het achterhoofd te houden. Breng voor jezelf in kaart welke bouwsteen je wanneer in de focus plaatst. Dit kun je via je digitaal agendasysteem. Het is ook zinvol om de leerlingen hierbij betrekken, zodat ze op termijn kunnen bepalen welke hun talenten zijn. In hun (digitaal) portfolio houden ze bij aan welke bouwstenen van welk domein ze gewerkt hebben.
Hieronder
zie je een schematisch overzicht van de bouwstenen per domein van muzische vorming. Wil je meer te
weten komen over het waar/wat/waarom van de bouwstenen dan kan dat via dit
filmpje: https://youtu.be/tPIKDMzZhic
Naast het breed inzetten van de verschillende bouwstenen van muzische vorming zorg je ook voor een breed aanbod aan vaardigheden, werkvormen en technieken (MUva3). Zet bij dans niet enkel in op gestructureerde dans, bij drama niet enkel op dramaspel, bij beeld niet enkel op schilderen, bij muziek niet enkel op zingen, bij media niet enkel op fotografie … Zorg ook hier voor een gevarieerd aanbod. In de ontwikkelstappen van het doel MUva3 zijn er verschillende technieken, werkvormen en materialen ter inspiratie opgenomen. Niet als verplichte afvinklijst maar als bron waaruit je kunt putten.
Wat maakt je onderwijs écht krachtig en inspirerend op muzisch vlak? De tien pijlers bieden houvast voor het creëren van kwaliteitsvolle muzische arrangementen.
Op de PRO.-site muzische vorming van Katholiek Onderwijs Vlaanderen kan je
- aan de slag met muzische vorming in de klas
- aan de slag met muzische vorming op school
- vijf troeven van muzische vorming ontdekken
- ons aanbod voor professionalisering muzische vorming vinden
De ZILL-bib helpt je op weg met praktijkvoorbeelden en illustraties
Op de evaluatiebox basisonderwijs vind je ter illustratie evaluatie-instrumenten om breed te evalueren.
Wil je de beginsituatie van muzische vorming in je school in kaart brengen, contacteer dan je verbindingspersoon of Annemie Bruggemans. We ontwikkelden namelijk een instrument BSA (BeginSituatieAnalyse) om de beginsituatie in een duidelijk overzicht weer te geven. Vanuit deze analyse kan je de prioriteiten van je muzisch onderwijs vlot herkennen en wordt er samen een actie- en prioriteitenplan opgesteld.
Op de PRO.-pagina basisaanbod leerplanimplementatie vind je het aanbod van de muzische nascholingen die het schoolteam kan ondersteunen bij het implementeren van Zin in leren! Zin in leven!